Ахмет Байтұрсынұлы (1872-1937) | Хронологиялық кесте
19 Декабря 2012, 23:20
Жыл
Оқиға
1872
5 қыркүйекте қазіргі Қостанай облысының Торғай өңірі Сарытүбек ауылында туған.
1882—1884
ауыл мектебінде оқыды.
1890
Торғайдағы екі кластық, орыс-қазақ училищесін бітірген.
1895
Орынбордағы мұғалімдер мектебін бітірген.
1895—1909
Ақтөбе, Қостанай, Қарқаралы уездеріндегі мектептер мен орыс-қазақ училищелерінде мұғалімдік қызмет атқарады.
1909
патша үкіметінің саясатына наразылық білдіргені үшін Семей түрмесіне жабылып;
1910
жер аударылды.
1912
Оқу құралы. Қазақша алифбасы Орынборда жарық көреді.
1913
Орынборда «Қазақ» газетін ұйымдастырып, 1917 жылдың аяғына дейін оның редакторы болды. Патша үкіметі құлатылғаннан кейін ұлт-азаттық қозғалыс күшейеді.
1918-1919
Алаш Орда қатарында болады. Қазақ өлкесін басқаратын Әскери-революциялық комитеттің мүшелігіне тағайындалады.
1922-1925
Қазақстан Халық ағарту комиссариаты жанындағы ғылыми-әдеби комиссияның төрағасы, Халық ағарту комиссары, Бүкілресейлік ОАК-ның, ҚР ОАК-нің мүшесі, Түркістан Компартиясы ОК-нің органы «Ақ жол» газетінде қызметкер.
1925-1929
Қазақ халық ағарту институтында (Ташкент) және ҚазПИ-де оқытушы болды.
1929
маусымында қамауға алынып өзі Архангельск облысына жер аударылған, ал жұбайы мен қызы Томскіге жіберілген.
1934
Қызыл Крест комиссиясында қызмет еткен Е. Пешкованың (Максим Горькийдің зайыбы) қолдаухатымен Ахмет Байтұрсынұлы босатылған. Сол кезде ол жұбайы Бадрисафамен бірге Алматыға қайта оралған.
1937
тамыз айында Ахмет Байтұрсынұлы тағы да қамауға алынған, алты айдан соң, желтоқсанның 8 «халық жауы» есебінде атылған.
